QĐND Online – Trong Chiến dịch “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, nhân dân Thủ đô đã sát cánh cùng bộ đội phòng không-không quân và các đơn vị quân đội, kiên cường chống lại cuộc tập kích đường không chiến lược của đế quốc Mỹ…Đó là điều được khẳng định trong tham luận của Tiến sĩ Trương Minh Tuấn, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương được trình bày tại Hội thảo “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không-Tầm cao bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam”…

Trong Chiến dịch “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, thế trận phòng không nhân dân được xây dựng nhiều tầng và rộng khắp, có phương án hiệp đồng và bảo đảm chu đáo; chuẩn bị kỹ lưỡng cả thế trận phòng tránh và thế trận đánh trả; kết hợp với vừa chiến đấu vừa duy trì sản xuất, vừa bảo đảm chi viện cho chiến trường…

Trên địa bàn Thủ đô Hà Nội, tham gia chiến đấu chống lại cuộc tập kích đường không chiến lược của Mỹ cuối tháng 12-1972 gồm lực lượng toàn dân và lực lượng phòng không nhân dân ba thứ quân. Các đơn vị chiến đấu, phục vụ chiến đấu của dân quân, tự vệ có thời điểm lên tới 54.000 người, sử dụng 500 súng trung liên, đại liên và súng máy phòng không, triển khai 295 trận địa trực chiến.

Các nữ tự vệ Thủ đô bên chiếc B-52 bị bắn rơi tại đường Hoàng Hoa Thám, Hà Nội, tháng 12-1972. Ảnh tư liệu

Sự kết hợp giữa hỏa lực phòng không chủ lực, địa phương và dân quân tự vệ đã tạo ra thế trận bắn máy bay lợi hại. Cách đánh của nhân dân Thủ đô rất đa dạng và sáng tạo: Đánh chặn bảo vệ từ xa, đánh tiêu diệt lớn, đánh tập trung vào hướng chủ yếu, tầm bay chủ yếu của địch, đánh đồng loạt nhiều tầng, đánh tập kích, cơ động phục kích, ngụy trang nghi binh lừa địch…

Trong suốt chiến dịch phòng không ác liệt cuối năm 1972, các tầng lớp nhân dân Thủ đô đã biểu lộ cao ý chí và tinh thần kiên cường khắc phục mọi khó khăn gian khổ; phát huy những kinh nghiệm của chiến tranh nhân dân ở đô thị, phối hợp chặt chẽ với bộ đội chủ lực để thực hiện các phương án tác chiến. Cuộc sống đô thị được tổ chức theo kiểu thời chiến. Các cụ già, em nhỏ, học sinh, sinh viên về nơi an toàn. Công tác phòng không tại chỗ được triển khai tích cực. Mọi người, mọi nhà, mọi cơ quan, trường học, xí nghiệp đều xây dựng hầm hào trú ẩn. Trong thành phố có 230.000 hố cá nhân, 1.130km hào giao thông, hàng nghìn hầm tập thể.

Sự bạo tàn của kẻ thù càng tăng thêm quyết tâm đánh Mỹ cho quân và dân Hà Nội. Trong tổn thất, đau thương càng sâu nặng nghĩa đồng bào. Hà Nội chiến đấu vì cả nước; cả nước hướng về Hà Nội sẻ chia, cổ vũ. Hàng trăm tấm gương sáng ngời của Thủ đô xuất hiện trên tất cả các lĩnh vực: Trong bảo vệ sản xuất, bảo vệ trật tự, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân; trong cứu thương, cứu hỏa; trong đùm bọc cưu mang, giúp đỡ lẫn nhau.

Trong Chiến dịch, sáng ngời hình ảnh của các chiến sĩ công nhân anh hùng “bến phà kiên cường chống Mỹ” Bác Cổ, lặn lội bám trụ ngày đêm để bảo đảm giao thông thông suốt, bất chấp bom đạn của kẻ thù. Đó còn là hình ảnh về tấm gương hy sinh của hai đồng chí Đặng Đức Thọ và Vũ Xuân Hòa bám máy đến cùng để bảo đảm dòng điện cho Thủ đô. Đó là hình ảnh các chiến sĩ công an đường phố sâu sát, nắm dân, quên mình cứu chữa, bảo vệ tính mạng nhân dân. Đó là lực lượng cứu sập, cứu hỏa quên mình dưới bom đạn địch làm nhiệm vụ. Đó là hàng trăm ngàn các chiến sĩ tự vệ, các hội viên chữ thập đỏ và cả những người dân bình thường vì nghĩa lớn đã không quản ngại khó khăn, nguy hiểm tận tình cưu mang bà con, xóm ngõ của mình trong cơn hoạn nạn. Cùng với đó, đội ngũ các thầy thuốc, từ giáo sư, bác sĩ đến y tá, hộ lý đã lăn lộn, bất chấp mọi nguy hiểm để làm nhiệm vụ cao cả, vì sự sống còn của hàng ngàn nạn nhân…

Nhờ sự chuẩn bị tốt cả về tư tưởng và tổ chức, lực lượng và phương tiện, quân và dân miền Bắc nói chung, quân và dân Hà Nội, Hải Phòng…đã đánh trả địch những đòn đích đáng ngay từ những trận đầu và đã đánh bại cuộc tập kích bằng máy bay chiến lược B-52 của Mỹ. Trong toàn bộ Chiến dịch 12 ngày đêm cuối năm 1972, quân dân ta đã bắn rơi 81 máy bay Mỹ (trong đó có 34 máy bay B-52, 5 máy bay F-111), bắt sống 44 giặc lái, bắn chìm và bắn hỏng 9 tàu chiến. Riêng Hà Nội đã bắn rơi 30 máy bay (trong đó có 23 máy bay B-52 và 2 máy bay F-111).

PHẠM HOÀNG HÀ (ghi)
qdnd.vn