Thưa các cụ, các anh chị em và các cháu,

Sau 8 nǎm bận việc kháng chiến, hôm nay tôi rất vui mừng lại gặp bà con Thủ đô. Tuy số đồng bào có mặt ở đây không đông, nhưng đại biểu đủ các tầng lớp. Vậy tôi nhờ các vị chuyển lời tôi thân ái chào thǎm tất cả đồng bào Thủ đô.

Sau đây là vài điểm tôi muốn nói với đồng bào:

1. Việc tiếp quản Thủ đô đã thực hiện tương đối tốt đẹp. Đó là nhờ bộ đội và cán bộ ta hǎng hái và giữ kỷ luật, đó cũng là nhờ đồng bào đã cố gắng và đã hǎng hái giúp đỡ bộ đội và cán bộ. Ví dụ:

Anh chị em công nhân đã cố công giữ gìn máy móc, ra sức làm cho nhà máy chạy đều, chống bọn phá hoại của chung của nhân dân.

Một số đông anh em công chức và cán bộ chuyên môn đã ra sức giữ gìn tài liệu và cơ quan.

Các thầy giáo và học sinh đã tự giải quyết khó khǎn để tiếp tục học tập.

Bà con công thương đã tiếp tục kinh doanh, buôn bán ngay sau lúc Thủ đô giải phóng.

Đồng bào cả thành phố đã tự động giữ gìn trật tự, an ninh, chống bọn lưu manh quấy rối.

Anh em nông dân ngoại thành đã tiếp tế rau, quả đầy đủ cho nhân dân thành phố.

Toàn thể đồng bào Thủ đô đoàn kết một lòng, nhiệt liệt hoan nghênh bộ đội và cán bộ vào tiếp quản Thủ đô.

Tôi xin thay mặt Chính phủ cảm ơn và khen ngợi đồng bào.

2. Kinh qua 80 nǎm đô hộ và 8 nǎm chiến tranh do nước ngoài gây ra, nay chúng ta khôi phục lại đời sống hoà bình, đó là một chuyển biến rất to lớn. Do đó, chúng ta sẽ gặp nhiều khó khǎn. Nhưng đó là những khó khǎn trong sự phát triển. Chúng ta chớ nên chủ quan. Chúng ta phải thấy rõ khó khǎn để vượt qua khó khǎn.

Khó khǎn phải giải quyết dần dần, từng bước, có kế hoạch, có thứ tự. Nhân dân ta phải dùng sáng kiến và nghị lực của mình để tự giải quyết khó khǎn của mình, không nên hoàn toàn ỷ lại vào Chính phủ. Đồng thời, ai có sáng kiến hay, có đề nghị thiết thực và hợp lý, Chính phủ sẽ rất hoan nghênh. (Những đề nghị thiết thực hợp lý ấy, xin gửi cho Uỷ ban quân chính).

3. Chế độ của ta là chế độ dân chủ. Nhân dân là chủ. Chính phủ là đày tớ của nhân dân. Nhân dân có quyền đôn đốc và phê bình Chính phủ. Chính phủ thì việc to việc nhỏ đều nhằm mục đích phục vụ lợi ích của nhân dân. Vì vậy, nhân dân lại có nhiệm vụ giúp đỡ Chính phủ, theo đúng kỷ luật của Chính phủ và làm đúng chính sách của Chính phủ, để Chính phủ làm tròn phận sự mà nhân dân đã giao phó cho.

4. Đoàn kết là lực lượng mạnh nhất của chúng ta. Chúng ta phải đoàn kết rộng rãi và chặt chẽ. Đoàn kết giữa Chính phủ và nhân dân. Đoàn kết giữa các tầng lớp trong nhân dân với nhau. Đoàn kết giữa đồng bào toàn quốc, từ Bắc chí Nam. Nói rộng hơn nữa: đoàn kết giữa nhân dân ta và nhân dân các nước bạn, nhân dân châu á, nhân dân nước Pháp và nhân dân yêu chuộng hoà bình thế giới.

Đoàn kết chặt chẽ lực lượng trong nước và ngoài nước, chúng ta nhất định khắc phục được mọi khó khǎn một cách thắng lợi.

Nhân dân Thủ đô ta có truyền thống cách mạng vẻ vang và lòng nồng nàn yêu nước, tôi chắc rằng đồng bào Thủ đô sẽ hǎng hái phấn đấu làm cho mọi ngành hoạt động của Thủ đô ngày thêm phát triển, để làm gương mẫu, để dẫn đầu cho nhân dân cả nước ta trong công cuộc củng cố hoà bình, thực hiện thống nhất, hoàn thành độc lập và dân chủ trong khắp nước ta; để xây dựng một đời sống sung sướng, tươi đẹp, thái bình mãi mãi cho con cháu chúng ta.

Phát biểu ngày 16-10-1954.
Báo Nhân dân, số 240, từ ngày 17 đến 18-10-1954.
cpv.org.vn