– Ngày 1/4/1922, số đầu tiên của tờ “Le Paria” (Người Cùng khổ), “Diễn đàn của các dân tộc thuộc địa” ra mắt bạn đọc tại Paris. Nguyễn Ái Quốc và nhiều đồng chí gốc dân các thuộc địa của Pháp như Bắc Phi, Tây Phi, Madagasca, Antilles và Guam…

Nguyễn Ái Quốc cũng là một cây bút tích cực của tờ báo lấy mục tiêu là lên án chủ nghĩa thực dân, giác ngộ nhân dân các nước thuộc địa cũng như vận động nhân dân Pháp đấu tranh chống chế độ thuộc địa thể hiện trong “Lời kêu gọi”: “Le Paria tố cáo những sự lạm quyền về chính trị, lối cai trị độc đoán, tình trạng bị bóc lột về kinh tế mà nhân dân các vùng lãnh thổ hải ngoại đang là nạn nhân.

Ngày 1/4/1959, Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm trường Học sinh miền Nam số 7 TP Hải Phòng

Báo kêu gọi họ đoàn kết lại đấu tranh cho tiến bộ về vật chất và tinh thần của chính họ. Báo Le Paria là vũ khí để chiến đấu… Le Paria đã sẵn sàng bước vào cuộc chiến đấu, mục đích của báo chắc chắn sẽ đạt được: đó là giải phóng loài người!”.

Ngay trên trang nhất của số báo ra mắt này đăng thông báo đề tài “Sân khấu Việt Nam” do Nguyễn Ái Quốc sẽ trình bày trong chương trình sinh hoạt của Câu lạc bộ Ngoại ô tháng 4/1922. Từ 1/1924 “Le Paria” được đổi thành “Diễn đàn của vô sản thuộc địa” tồn tại cho đến tháng 4/1926 thì đình bản sau khi đã ra được 38 số. Đây là tờ báo đầu tiên Nguyễn Ái Quốc đã tham gia như một thành viên sáng lập.

Và 20 năm sau, ngày 1/4/1942, báo “Việt Nam Độc lập” xuất bản tại Cao Bằng đăng bài “Bài ca sợi chỉ” gồm 20 câu thơ lục bát của Nguyễn Ái Quốc khích lệ tinh thần yêu nứơc và cổ động đồng bào tham gia Mặt trận Việt Minh: “Hỡi ai con Lạc cháu Hồng/ Chúng ta phải biết kết đoàn mau mau/ Yêu nhau xin nhớ lời nhau/ Việt Minh hội ấy mau mau phải vào”.

“Việt Nam Độc lập” là tờ báo cũng do nhà cách mạng Nguyễn Ái Quốc, vào thời điểm này đã mang tên Hồ Chí Minh, sáng lập ngay sau khi trở về nước trực tiếp chỉ đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, số đầu ra ngày 1/8/1941, là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Việt Minh mới được thành lập (19/5/1941) với mục tiêu: “Việt Nam độc lập thổi kèn loa/ Kêu gọi dân ta trẻ lẫn già/ Đoàn kết vững bền như khối sắt/ Để cùng nhau cứu nước Nam ta”. Tờ báo tồn tại và tham gia vào quá trình vận động cho đến ngày Các mạng thánh Tám thành công (8/1945).

Có thể nói, đây là hai tờ báo đầu tiên và cuối cùng mà Bác Hồ đã tham gia sáng lập và trực tiếp điều hành trong cuộc đời cách mạng và làm báo cách mạng của mình.

X&N
bee.net.vn