Ca dao Việt Nam và cuộc kháng chiến của Trung Quốc

Ký giả khi qua Việt Nam, ở thành phố cũng như làng quê, đều được nghe thấy một bài hát. Tuy không biết tiếng Việt, nhưng khi nghe câu “Cứu Trung Quốc là tự cứu mình”, tôi cũng có thể hiểu đó là một bài hát ủng hộ Trung Quốc. Sau đó, ở Hà Nội, tôi đem chuyện này ra hỏi một vị Hoa kiều “chính cống Việt Nam”. Ông ta bảo, đại đa số nhân dân Việt Nam đều hết sức đồng tình với cuộc kháng chiến của Trung Quốc. Họ cầu chúc chúng ta đánh thắng. Giả dụ, anh có nhắc đến Tưởng uỷ viên trưởng, cụ Triệu hay tên một ông tướng nào đó, người Việt Nam sẽ giơ ngón tay cái ra, vui vẻ nói: “Tốt lắm – tốt lắm!”. Có khi họ bí mật quyên góp, giấu giếm gửi cho các đoàn thể cứu quốc của kiều bào, vì vậy đã bị Chính phủ Pháp bắt giam hàng mấy chục vạn người. Để đẩy mạnh tuyên truyền giúp Trung Quốc chống Nhật, đồng thời tránh sự can thiệp rắc rối của người Pháp, “Việt Nam độc lập đồng minh hội” 21 – một đoàn thể hoạt động rất hǎng nhưng cũng rất bí mật – đã nghĩ ra được một cách rất tài tình: Họ đặt ra những bài hát theo những làn điệu quen thuộc và dạy cho trẻ con hát. Thế là tự nhiên các em bé Việt Nam trở thành những tuyên truyền viên rất đắc lực. Những bài hát đó chẳng mấy chốc đã truyền khắp cả nước. Bài mà ký giả được nghe là một bài hát mới làm. Lời ca như sau:

Nhật Bản, phát xít ở phương Đông,
Dã man, cuồng bạo lại tàn hung.
Vào Trung Hoa, gây chiến xâm lược,
Nhân dân Trung Quốc khổ vô cùng.
Người thì bị giết, nhà bị đốt
Núi đầy xương, đất đầy máu đỏ.
Tàu bay, bom đạn tránh làm sao?
Đói rét, ốm đau sống thật khó.
Họ đang đấu tranh rất gian khổ,
Giữ gìn dân chủ và hoà bình.
Họ đang cần có người viện trợ,
Họ đang cần được sự đồng tình.
Giặc Nhật tấn công cả thế giới,
Là kẻ thù chung toàn nhân loại.
Mau đứng lên giúp đỡ Trung Hoa.
Anh chị em Việt Nam ta hỡi!
Ra sức giúp cho người Trung Quốc,
Trung – Việt, khác nào môi với rǎng.
Nhớ rằng môi hở thì rǎng buốt,
Cứu Trung Quốc là tự cứu mình.