10:34 | 23/08/2005
Bức tranh toàn diện, trung thực về thành tựu bảo vệ và phát triển nhân quyền ở Việt Nam đã được giới thiệu rộng rãi cho dư luận trong và ngoài nước với việc Bộ Ngoại giao Việt Nam cho công bố sách trắng về nhân quyền Việt Nam.
Đây là lần đầu tiên Việt Nam cho công bố Sách trắng về nhân quyền để khẳng định những gì mình đã làm vì con người và quyền cơ bản của con người. Tuy nhiên, không phải đến bây giờ vấn đề nhân quyền mới có sự mở đầu, mới được quan tâm chú ý ở Việt Nam. Lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc ta là lịch sử đấu tranh kiên cường vì quyền cao cả nhất, thiêng liêng nhất của một dân tộc là phải được sống trong hòa bình, độc lập, tự do, phải được tự định đoạt con đường phát triển của mình. Cái quyền đó ngày nay đã trở thành nguyên tắc có tính nền tảng có thể tìm thấy trong Hiến chương Liên hợp quốc và rất nhiều văn bản quốc tế khác.
Hay như trong Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã long trọng tuyên bố với toàn thế giới : “Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào quyền tự do”. 60 năm đã trôi qua, mỗi khi nhìn lại, chúng ta lại càng thấy rõ hơn cống hiến vô giá này của dân tộc Việt Nam trong việc phát triển tư tưởng nhân quyền như một giá trị văn minh của nhân loại.
Ngay cả trong “cuộc đọ sức lịch sử” để giành lấy quyền lớn nhất được sống trong hòa bình, tự do, độc lập, khi sự nghiệt ngã của chiến tranh, sự khắc nghiệt của những quy định thời chiến tưởng như không thể dung hòa với bất cứ một “khoảng trời riêng nào”, chính sách đối với con người vẫn được Đảng và Nhà nước ta quan tâm đặc biệt, bởi con người luôn được xác định vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Có lẽ chính biết quan tâm chăm lo đến con người, biết khơi dậy và khai thác tiềm năng của con người Việt Nam đã tạo ra động lực làm bùng nên sức mạnh vô tận giúp chúng ta vượt qua những thử thách cực kỳ khắc nghiệt của chiến tranh trước đây và lập nên kỳ tích của thời kỳ Đổi mới ngày nay, làm rạng rỡ đất nước, làm cả thế giới phải khâm phục
Với việc công bố Sách trắng về nhân quyền, bức tranh toàn diện và trung thực về thành tựu nhân quyền của Việt Nam đã được tái hiện rõ nét. Nhìn vào những số liệu và bằng chứng sinh động nêu trong cuốn sách, chúng ta hoàn toàn có thể tự hào về những gì mà mình đã làm được. Không chỉ được quy định trong hiến pháp và các văn bản pháp quy của Việt Nam, quyền con người ở Việt Nam đã được cụ thể hóa thành những thực tế mà cả thế giới công nhận và ca ngợi. Chỉ xin nêu vài ví dụ. Nói đến nhân quyền thì trước hết phải xem chính phủ đã làm được gì để cải thiện đời sống kinh tế, văn hóa, tinh thần cho người dân, nhất là ở đất nước còn nghèo và kém phát triển như Việt Nam. Trong hàng thập kỷ qua, tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam luôn ở nhóm cao nhất thế giới. Nhưng điều đáng nói hơn là sự khởi sắc này đã chuyển hóa đến từng người dân, nhất là những người nghèo. Chính vì thế mà Cơ quan phát triển Liên hợp quốc đã đánh giá: “Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng khâm phục trong việc phát triển con người và giảm tỷ lệ nghèo kể từ khi công cuộc Đổi mới bắt đầu. Việt Nam đã sử dụng thu nhập của mình cho mục tiêu phát triển con người tốt hơn nhiều nước có thu nhập cao hơn mình”.
Trong điều kiện đất nước còn nghèo, Đảng và Chính phủ luôn chủ trương tăng trưởng kinh tế phải đi liền với công bằng và tiến bộ xã hội, Nhiều chương trình xóa đói giảm nghèo, xây dựng nhà tình nghĩa, phát triển cơ sở hạ tầng ở vùng sâu vùng xa, trợ giúp người nghèo, bảo hiểm y tế cho người dân…đã được thực hiện. Nỗ lực đó đã đưa đến kết quả là theo chuẩn nghèo của quốc tế, trong vòng 2 thập kỷ qua, Việt Nam đã giảm 50% số người nghèo, đạt được mục tiêu số 1 trong các mục tiêu thiên niên kỷ mà LHQ đề ra trước thời hạn năm 2015. Đó là bức tranh sống động nhất, chân thực nhất về nỗ lực vì con người của Việt Nam với đầy tinh thần nhân ái, là bằng chứng rõ ràng cho thấy Việt Nam luôn đặt mục tiêu vì dân, do dân, lấy cuộc sống ấm no, hạnh phúc của người dân làm cái đích phấn đấu của mình.
Tất cả những dẫn chứng nêu trên là thực tế hùng hồn bác bỏ các quan điểm sai trái từ trước đến nay coi nhân quyền là “miếng đất trống khô cằn” ở Việt Nam, là chủ đề xa lạ, là điều cấm kỵ, là sản phẩm phải được tạo ra dưới sức ép từ bên ngoài, mà những thế lực thiếu thiện chí với Việt Nam thường bịa đặt lên. Khẳng định nhân quyền và nghĩa vụ thực hiện nhân quyền là mối quan tâm chung của nhân loại, chia rẽ quan điểm quyền con người vừa mang tính phổ biến thể hiện khát vọng chung của nhân loại, vừa có tính đặc thù đối với từng xã hội và cộng đồng, cuốn Sách trắng một lần nữa nhắc lại quan điểm của Chính phủ Việt Nam cho rằng, trong một thế giới ngày càng đa dạng, khi tiếp cận và xử lý vấn đề quyền con người cần kết hợp hài hòa các chuẩn mực, nguyên tắc chung của luật pháp quốc tế với những điều kiện đặc thù về lịch sử, chính trị, kinh tế – xã hội, các giá trị văn hoá, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục tập quán của mỗi quốc gia và khu vực. Không một nước nào có quyền áp đặt mô hình chính trị, kinh tế, văn hoá của mình cho một quốc gia khác. Có thể nói, trong lĩnh vực này, Sách trắng sẽ là công cụ sắc bén và hữu hiệu trong cuộc đấu tranh chống lại các thế lực đang lợi dụng vấn đề nhân quyền để can thiệp vào công việc nội bộ của Việt Nam với mục đích xấu.
Tất nhiên, Việt Nam không cho rằng mình đã hoàn hảo mọi việc trong vấn đề nhân quyền, chúng ta còn phải làm rất nhiều để đảm bảo và tiếp tục hoàn thiện các quyền của người dân. Việc công bố Sách trắng về nhân quyền là thể hiện sự quan tâm, là cam kết của Việt Nam tiếp tục phấn đấu phát triển không ngừng quyền con người ở Việt Nam, tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh chống xu hướng chính trị hoá và thái độ “tiêu chuẩn kép” trong vấn đề nhân quyền, đồng thời đảm bảo công cuộc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người Việt Nam trở thành nhân tố quan trọng cho sự phát triển bền vững, bảo đảm thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước.
60 năm lập nước là thời điểm lịch sử để chúng ta nhìn lại và tự hào khi chứng kiến “miếng đất nhân quyền” màu mỡ ở Việt Nam. Có thể nói đó là kết quả của sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa bản chất ưu việt, tiến bộ của chế độ xã hội chủ nghĩa với truyền thống nhân đạo, nhân văn của dân tộc Việt Nam, giữa chính sách nhất quán của Nhà nước Việt Nam luôn đặt con người là trọng tâm trong sự phát triển đất nước, với việc thực hiện nghiêm túc các chuẩn mực và nghĩa vụ được quy định trong các Công ước quốc tế cơ bản về quyền con người mà Việt Nam đã tham gia.
Việt Nam 